Fotosel Nedir ve Hangi Amaçla Kullanılır?
Fotosel, ışığa duyarlı bir sensördür ve temel olarak ortamdaki ışık seviyesini algılayarak elektriksel sinyalleri meydana getirir. Bu sinyal, bağlı olduğu sistemleri kontrol etmek için kullanılır. Günümüzde sokak lambalarından bina aydınlatmalarına, otomatik kapı sistemlerinden güvenlik donanımlarına kadar çok farklı alanda önümüze çıkar. En yaygın kullanımı, havanın kararmasıyla birlikte lambaların otomatik olarak yanması ve sabah gün ışığıyla sönmesidir. Böylece hem enerji tasarrufu sağlanır hem de insan müdahalesi olmadan sistemler çalışır hâle gelir.
Fotosel Sistemleri Nasıl Çalışır?
Fotoselin çalışma prensibi oldukça basittir. İçerisinde bulunan ışığa duyarlı malzeme, ortama gelen ışığın şiddetine göre elektriksel niteliklerini değiştirir. Bu değişim, bir elektronik devre tarafından değerlendirilerek belirli bir eşik seviyesinde çıkış verir. Örneğin hava karardığında sensör, lambaların yanmasını sağlayan bir sinyal gönderir. Aynı şekilde yeterli ışık olduğunda bu sinyal azalır ya da tamamen kesilir ve sistem kapanır. Fotoseller, bu yönüyle “ışıkla tetiklenen anahtar” işlevi görür.
Fotosel Çeşitleri Nelerdir?
Kullanım amacına göre fotosel sistemleri farklı çeşitlerde olabilir. En bilinen türü tekli fotosel sistemidir. Bu fotoseller genellikle dış mekan aydınlatmalarında kullanılır. Grup fotosel olarak adlandırılan sistemlerde ise birden fazla lamba tek bir fotosel ile kontrol edilir. Bunun dışında hareket algılayıcı fotoseller, hem ışık hem de hareket algılayarak, örneğin bir kişi algılandığında lambayı yakabilir. Zamanlayıcılı fotosel sistemleri ise belirli saat aralıklarında devreye girip çıkacak şekilde programlanabilir. Bu çeşitlilik sayesinde farklı alan ve ihtiyaçlara uygun çözümler geliştirilmiştir.
Fotosel Sistemlerinde Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Fotosel sisteminin verimli çalışabilmesi için doğru montaj ve yönlendirme çok önemlidir. Sensörün doğrudan güneş ışığına ya da yansıyan ışığa maruz kalması, hatalı algılama oluşmasına neden olur. Aynı şekilde gölge altında kalması da sistemin yanlış çalışmasına sebep olur. Fotoselin bağlı olduğu lamba sayısı ve güç tüketimi de sistem tasarımında dikkate alınmalıdır. Yüksek güçlü sistemlerde, röle ya da kontaktör gibi ara elemanlarla desteklenmesi gerekebilir. Ayrıca dış mekanda kullanılacak fotosellerin suya ve toza karşı dayanıklı olması, uzun ömür açısından kritiktir.
